ZİYA PAŞA

Diyarı küfrü gezdim, beldeler, kâşaneler gördüm
Dolaştım mülk-i İslam'ı, bütün viraneler gördüm.
Bulundum ben dahi darüş şifayı Bab-ı Ali'de,
Felatun'u beğenmez anda çok divaneler gördüm
Huzuru gûşe-i meyhaneyi ben görmedim gitti
Ve meclisler, ne sahbalar, ne işrethaneler gördüm
Cihan namındaki bir maktel-i âma yolum düştü
Hükümet derler anda bir nice salhaneler gördüm
Ziya değmez humarı keyfine meyhane-i dehrin,
Bu işret-gehte ben çok durmadım amma neler gördüm.

Ziya Paşa diyor ki"Gezdiğim batı ülkelerinde bayındır kentler gördüm. Güzel yapılar gördüm. Dolaştığımız bütün Müslüman memleketlerini baştan başa yıkık, yoksul, geri kalmış gördüm. Hükümet merkezi denen tımarhanede çalıştığım zamanlarda Filozof Eflatun'u beğenmeyen nice deliler gördüm.Çeşitli meyhanelerde nice içki meclisinin şaraplarından tatımsa da meyhane köşesinin dirliğini bulamadım gitti. İnsanların topluca öldürüldüğü dünyada bütün hükümetlerin bir çeşit kesimhane görevi üstlendiklerini gördüm. Dünya meyhanesinin insana sonradan gelme başağrısı, içilen içkilerin sağladığı zevkten daha acı. Aslında yaşamanın sıkıntılarının, sevincinden daha çok olduğunu böylece anladım.